Afganistan'ın yitik kervansaraylarını casus uydular buldu

ABD'nin İpek Yolu üzerinde kol gezen casus uyduları ülkenin her karışını fotoğraflıyor. Askeri amaçla çekilen görüntüleri kullanan arkeologlar, Afganistan'da İpek Yolu üzerindeki kayıp kervansarayları ortaya çıkardı.

Amerika'nın casus uydularından elde edilen görüntüler, askeri amaçların yanı sıra; İpek Yolu'ndaki kayıp uygarlıkların izlerini ortaya çıkartmak için de  kullanıldı.

Arkeologlar, Afganistan'ın arkeolojik zenginliklerini haritalandırmak, antik sitelerini tespit için, uzaktan algılama teknolojisi ile elde edilen görüntülerdeki verileri kullandılar. Belh kentinin çevresindeki, Sistan ve Helmend eyaletlerinde on yıllardır süren casusluk araştırmalarından elde edilen verilerle kayıp uygarlıklara ait izler ortaya çıkarıldı.

Sciencemag sitesinden Andrew Lawler'ın haberine göre; arkeolojik araştırma; ticari ve casusluk amaçlı uydularının yanı sıra dronlar tarafından toplanan görüntülerin derlenerek yorumlanmasıyla gerçekleştirilmiş. 1970'lerden itibaren toplanan resimler ve görüntüler antik bulguları ortaya çıkarmak için yeniden incelenmiş. 

Arkeolojik bulgular arasında: büyük kervansaraylar, binlerce yıl önce İpek Yolu gezginlerini korumak için kullanılan karakollar ve çöl kumlarına gömülmüş su kanalları dikkat çekiyor. Su kanalları muhtemelen bölgedeki tarım faaliyetleri için kullanılıyordu ve Pers İmparatorluğu'nun Zerdüşt ateş tapınakları ile Budist stupa larında yaşayan rahiplerce kullanılıyordu.

Araştırmayı gerçekleştiren ekip; Washington'da Doğu Araştırmaları Amerikan Okulları'nda kasım ayında gerçekleşen toplantıda "Afganistan'daki söz konusu Arkeoloji alanlarını doğrudan keşfetmek için çok tehlikeli. Araştırmacılar bu yüzden bu yüzden ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan 2 milyon dolarlık hibe ile finanse edilen yeni haritalama programını kullanarak, Afganistan'daki arkeolojik mirası güvenli şekilde inceledik" görüşünü savundu.

Avustralya'nın Melbourne kentindeki La Trobe Üniversitesi öğretim üyesi arkeolog David Thomas, bu alanda onbilerce antik keşifin bile şaşırtıcı olmayacağını ama bunları inceleyip, korumanın pek mümkün olmadığını savunuyor.

Bulgular arasında en dikkat çeken unusurlar, 17. yüzyıla tarihlenen ve İpek Yolu gezginleri tarafından kullanılan devasa kervansaraylar. Her 20 kilometrede bir kurulmuş bu kerpiç konaklama mekanları, hiç dinlenmeden bir gün yol alabilen kervanları ağırlamak için kullanılıyordu.